KONCERT Z REDUKCJI JEZUICKICH
12 października 2019 r., godz. 18.00 (sobota) Kraków, Sanktuarium Św. Jana Pawła II
Opis programu koncertu chóru Dysonans – z kolekcji muzyki i śpiewu z byłych redukcji jezuickich w Ameryce Południowej.
Muzyka pochodząca z archiwów z Nowego Świata była do połowy XX wieku w Europie ignorowana lub traktowana jako niższej rangi. Prawie nigdzie nie wykonywano dzieł kompozytorów amerykańskich: Hiszpanów, Metysów, Indian i innych, których utwory niczym nie ustępują kreacjom przodujących kompozytorów Starego Kontynentu. Systematyczne badania naukowe z dziedziny muzykologii udostępniły muzykę strzeżoną w katedrach, misjach i archiwach Ameryki – w szczególności Ameryki Hiszpańskiej – ukazując jej ogromny rozmiar, kunszt, atrakcyjność, różnorodność i tożsamość własną. Msze polifoniczne, nieszpory, lamentacje, antyfony, opery sakralne (niektóre z tekstami w językach Indian), hymny, koncerty i sonaty barokowe – by wymienić tylko niektóre z form literacko-muzycznych zachowanych w archiwach Ameryki – zaczęły być wykonywane w najbardziej prestiżowych katedrach i salach koncertowych wszystkich kontynentów. Boliwia zachowała jedne z największych kolekcji muzyki minionych wieków w całej Ameryce. Ale to, co najbardziej wyróżnia Boliwię spośród innych krajów Ameryki, to fakt, że jedynie w Boliwii społeczności Indian Chiquitos i Indian Moxos zachowały muzykę z byłych redukcji (misji) jezuickich, która stosowana była przez misjonarzy jako narzędzie ewangelizacji Indian i która była komponowana przez Indian. Prawie 13 tysięcy stron muzyki barokowej strzeżonej, stosowanej w liturgiach i kopiowanej przez indiańskich muzyków aż do początku XXI w. – ostatnia kopia muzyki barokowej z dżungli Boliwii nosi datę, rok 2005 – jest jedynym na świecie świadectwem i miejscem, gdzie muzyka barokowa nigdy nie wyszła z użycia. Dziś ta muzyka podbija świat, zaś na terenie gdzie ona powstała, co dwa lata odbywa się jeden z największych festiwali muzyki dawnej na świecie, Festiwal Misji Indian Chiquitos, w którym uczestniczą muzycy z czterech kontynentów i ponad 20 krajów świata. Repertuar koncertu skupi się głównie na kompozycjach pochodzących z archiwów amerykańskich, wydanych przez misjonarza i muzykologa, ks. prof. Piotra Nawrota. Poza muzyką komponowaną dla wielkich katedr Ameryki Południowej, w programie znajdą się kompozycje których tekst pisany był w językach Indian: nahuatl, quechua, guarani oraz chiquitano.
Słowo o chórze Dysonans Chór Kameralny Dysonans, stworzony przez grupę pasjonatów, powstał w 1991 r.
Jego nazwa – nieco prowokacyjna i przekorna – stanowi pewnego rodzaju motto zespołu, ponieważ dysonans to nie tylko określenie muzycznego zjawiska, ale również napięcie, energia potęgująca emocje. Takie są właśnie interpretacje chóru – dynamiczne, emocjonalne, wysoko oceniane nie tylko za technikę, lecz także za ekspresję wykonania. Chór Kameralny Dysonans to zespół z tradycjami i doświadczeniem, stale poszukujący nowych wyzwań i inspiracji. Chór działa przy Stowarzyszeniu Promocji Kultury Cantamen. Koncertuje w niemal wszystkich krajach Europy i bierze udział w najbardziej prestiżowych, międzynarodowych konkursach chóralnych. Jego dyrygentem i kierownikiem artystycznym jest prof. dr hab. Magdalena Wdowicka-Mackiewicz.
W kwietniu 2018 r. chór odbył podróż do Ameryki Południowej, gdzie wziął udział w XII Festival Internacional de Música Renacentista y Barroca Americana „Misiones de Chiquitos” w Boliwii.
Dyrygent Magdalena Wdowicka-Mackiewicz jest absolwentką Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w klasie dyrygentury chóralnej prof. Stanisława Kulczyńskiego. Już w czasie studiów został doceniony jej talent, gdy na Ogólnopolskim Konkursie Dyrygentów Chóralnych w Poznaniu w 1992 r. zdobyła drugą, a w 1994 r. pierwszą nagrodę. Po studiach została zatrudniona na Wydziale Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Muzyki Kościelnej, gdzie obecnie jest profesorem dyrygentury chóralnej, a od października 2012 r. pełni również funkcję kierownika Katedry Chóralistyki. Magdalena Wdowicka-Mackiewicz współpracowała z wieloma chórami i orkiestrami, m.in. z chórem Akademii Muzycznej w Poznaniu, orkiestrą barokową Arte dei Suonatori, Collegium F, z którymi przygotowywała dzieła wokalno-instrumentalne J.S. Bacha, D. Buxtehudego, W.A. Mozarta, C. Orffa, A. Pärta i innych. Magdalena Wdowicka-Mackiewicz specjalizuje się głównie w wykonywaniu muzyki okresu renesansu i baroku. Jako wykładowca uczestniczy w konferencjach i sesjach naukowych, jest jurorem na konkursach chóralnych, prowadzi warsztaty chóralne. Należy do The European Choral Association – Europa Cantat. Działalność artystyczna Magdaleny Wdowickiej-Mackiewicz jest związana przede wszystkim z Chórem Kameralnym Dysonans, który prowadzi od 1991 r. Z zespołem tym zdobyła wiele znaczących nagród na konkursach chóralnych w Polsce i Europie.