Działalność misyjna w Musongati
Historia – początki
Misjonarze po przybyciu do Burundi zostali skierowani na różne placówki w celu przebycia praktyki duszpastersko-misyjnej w lokalnym Kościele. Po odpowiednim czasie przejęli parafię Mpinga, gdzie pierwszym proboszczem został o. Sylwan Zieliński.
Parafia liczyła 60 tys. ludności i 13 kaplic dojazdowych, jedną z nich była kaplica w Musongati.
Początki powstania samodzielnej placówki Musongati wspomina o. Jan Kanty Stasiński: „3 czerwca 1973 r. spotkaliśmy się wszyscy w Mpinga z biskupem Martinem i nowym biskupem Joachimem Ruhuną, który zarządza nowo utworzoną diecezją Ruigi, do której została przyłączona Mpinga (nasza parafia). W ten dzień zdecydowano, że trzeba otworzyć nową misję w Musongati i za radą dwóch biskupów zdecydowaliśmy się wycofać z Bukirasazi i zająć się utworzeniem misji w Musongati. Biskup Rumuna „kupił nas” u arcybiskupa Makarakizy za całą, sześcioosobową ekipę misjonarzy hiszpańskich, którzy zostali posłani na nasze miejsce. 13 września po kilkunastu dniach dość intensywnych przygotowań, zakupów, itp. Udaliśmy się do Musongati: br. Sylwester i ja. Ja zamieszkałem tam już na dobre a br. Sylwester po paru dniach wrócił do Mpinaga. Do nas przyjeżdża by nam oddać niezastąpione usługi stolarskie, dekarskie, murarskie, malaski i artystyczne wszelkiego rodzaju. Dołączyli do mnie o. Kamil i br. Marceli. Wiele czasu zajmuje nam urządzanie się. Zbudowaliśmy mały 3-izbowy domek, w którym już mieszkamy wszyscy trzej. Pierwsze dni mieszkaliśmy z br. Marcelim w jeszcze mniejszym starym domu stacji misyjnej.” 6 stycznia 1974 r. stacja misyjna Musongati staje się pełnoprawną parafią. Bp Joachim Rumuna pierwszym proboszczem mianuje o. Jana Kantego Stasińskiego. 11 października na stałe zamieszkują w parafii Musongatii siostry karmelitanki dzieciątka Jezus z Polski.
Wspólota Musongati obsługuje 3 parafie: parafię pw. NMP Królowej Apostołów w Musongati, parafię pw. Św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Gakome (13 km od Musongati) i parafię pw. Św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Shanga (16 km) z dziesięcioma misyjnymi stacjami dojazdowymi, nazywanymi „sucursalles”. Są to stacje: Gatakazi (10 km od Musongati), Maganahe (7 km), Rusunu (17 km), Nyabigozi (6 km), Nyabihange (10 km) i Bweru (3 km) w parafii Musongati, Mbuza (13 km) w parafii Gakome, Nyanza (20 km), Mureke (25 km) i Runyoni (8 km) w parafii Shanga.
Parafie te położone są w terenie górskim z drogami polnymi oraz kamienistymi po zboczu góry (brak asfaltu – do najbliższego ok. 20 km), po których można dojechać jedynie samochodami terenowymi lub dojść pieszo. Posługą duszpasterską objętych jest blisko 40 tys. wiernych. Obecnie wspólnota z Musongati zamierza wybudować kolejny kościół w stacji misyjnej w Rusunu, na budowę której fundusze w Polsce zbierał o. Eliasz Trybała, zwożone są już przez niego (sic!) kamienie, co przepłacił już chorobą i malarią, przez br. Ryszarda są przygotowywane okna i drzwi.
Według katalogu diecezji Ruyigi z 2002 r. (Diocese et Paroisses de Ruyigi. Stistiques annualles 2002) z obszaru działalności naszych współbraci pochodzi 8 alumnów WSD i 9 profesów zakonnych, pracuje 8 katechistów w Gakome, 15 w Musongati i 14 w Shanga, nadzwyczajnych szafarzy 3 w Gakome, 4 w Musongati i 4 w Shanga, ministrantów jest 25 w Gakome, 71 w Musongati, 48 w Shanga, członków chóru kościelnego (scholi) w Gakome 27, 84 w Musongati, 40 w Shanga. Liczba katolików w stosunku do mieszkańców parafii kształtuje się średnio: Gakome 67%, Musongati 86 %, Shanga 67 % przy średniej regionu (rejonu duszpasterskiego) 52 % i średniej w diecezji 66 %, a więc jest to powyżej średniej. Liczba ochrzczonych i katechumenów wynosi w zaokrągleniu 19.200 w Musongati, 8.500 w Gakome i 10.300 w Shanga, co daje sumę 38 tys. chrześcijan. Trzeba jednak dodać, ze obok katolików żyją liczni członkowie innych wyznań i religii, czy nawet sekt, których w Gakome jest ponad 4 tys., w Musongati 7 tys. a w Shanga 5 tys. osób. Chrztów w ciągu roku udzielono w Gakome 250, w Musongati 622, w Shanga 333, do bierzmowania przygotowano w Gakome 110 osób, w Musongati 301, a w Shanga 237 osób. Liczby te są imponujące, a pracy dużo, zważywszy jej rozkład (3 parafie w odległości do 25 km) na 4 kapłanów. Również prace wykonane przez br. Ryszarda Żaka zasługują na uznanie – zbudował 3 kościoły i 5 szkół dla katechumenatu, remontuje budynki i naprawia sprzęt.