W Burundi lud Batwa (Pigmejów) jest uznawany za trzecią grupę etniczną obok Hutu i Tutsi. Szacuje się, że stanowią 1% populacji. Żyją z dala od innych w skrajnym ubóstwie. W powszechnej mentalności krąży wokół nich wiele uprzedzeń. Są zmarginalizowani. Zazwyczaj nikt nie raczy się z nimi dzielić jedzeniem lub piciem. Są dyskryminowani we wszystkich dziedzinach: edukacji, zatrudnieniu, ochronie zdrowia, reprezentacji i zaangażowaniu w życie publiczne. Żyją w warunkach, które obrażają godność ludzką w zakresie pożywienia, domów, higieny, odzieży i edukacji. Co gorsza, od dawna pogodzili się z tą społeczną pogardą.
Mimo wielu udogodnień ze strony państwa i Kościoła, jak zwolnienie z czesnego lub dystrybucja materiałów szkolnych, bardzo niewielu z nich kontynuuje naukę. Zajmują się garncarstwem i kowalstwem. Pierwotnie byli mieszkańcami lasu. Żyli 400 lat temu w prymitywnych warunkach i w takich żyją dziś. Jeszcze kilka lat temu ich ulubionymi zajęciami było tradycyjne polowanie za pomocą strzał z zatrutymi grotami, zbieranie dzikich owoców. Straciwszy lasy, nie otrzymali ziemi do uprawy, gdyż państwo nie miało dla nich polityki przydziału ziemi. Zajmują się więc ceramiką glinianą.
Nadal brakuje globalnej polityki rządu w celu rozwiązania ich problemów. W 2017 roku do naszego klasztoru w Bużumbura przybyła członkini wspólnoty szkaplerznej Hermenegilde Nijimbere i opowiadała o Pigmejach którzy pozostali bez pomocy po wyjeździe Ojca Białego Eliasza Mwehembezi do Ugandy. Opiekował się nimi wspólnie z naszym animatorem Hermesem.
Na początku 2019 r., Po peregrynacji relikwii św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Burundi-Rwandzie, ojciec Maciej Jaworski, udał się razem z Hermesem, aby zobaczyć rzeczywistość w terenie i ocenić jakiej pomocy potrzebują. Kiedy tam przybył, był zszokowany warunkami, w jakich żyją. W obliczu takiej sytuacji nasza wspólnota Bużumbura podjęła decyzję o zaangażowaniu się w poszukiwanie dobroczyńców do budowy dla nich domów, widząc, że jest to najpilniejsza potrzeba. Dzięki Bożej Opatrzności kilka tygodni później polski ksiądz pracujący w Niemczech ks. Norbert MAIER przyjechał do Burundi tylko po to, aby odwiedzić swoich przyjaciół i zaproponował pomoc w projekcie budowy domów dla Pigmejów. Mając wieloletnie doświadczenie w podobnych projektach w Ameryce Południowej, przedstawił ważne informacje w tej sprawie i zachęcił do tego wspólnotę. Był to pierwszy i zasadniczy krok w początkowym projekcie budowy domów. Sen stał się rzeczywistością.
Dzięki zaangażowaniu polskiego MSZ wspólnota zorganizowała pierwsze warsztaty formacyjne dla wszystkich szefów Pigmejów z 10 wsi, którym gmina zdecydowała się pomóc. Na koniec określono cztery kierunki działania które stały się mapą przyszłego zaangażowania: domy mieszkalne, edukacja, ubezpieczenie zdrowotne i żywność.
Kilka miesięcy później inny polski ksiądz z Niemiec, ks. Andrzej Krefft, zaproponował wysłanie na nasze misje karmelitańskie w Burundi i Rwandzie młodych wolontariuszy z Grupy Modlitewnej Orły (Orły) zorganizowanej dla polskiej młodzieży imigranckiej w Niemczech. Dwóch z nich było zaangażowanych w projekt Pigmejów w Burundi, trzech innych w nasz projekt pomocy chorym ITARA w Rwandzie, który jest bardziej skoncentrowany na osobach chorych psychicznie. Przyjechali w lipcu 2019 r. I dzięki temu apostolatowi projekt Pigmejów znalazł wsparcie niemieckich dobroczyńców pod kierunkiem ks. Andrzeja Kreffta.
Grupa przyjaciół misji karmelitańskiej z Niemiec (Abana Baseka) przybyła z ks. Andrzejem w lutym 2020 r., Aby otworzyć nowy budynek szkoły podstawowej w naszej parafii Gahunga w Rwandzie, a przy okazji mieli okazję zobaczyć pierwsze 14 budowanych domów we wsi Musenyi. Mogli także zobaczyć pierwsze drzewa zasadzone w wioskach Pigmejów w ramach programu zabezpieczenia żywności.
Wszyscy oni są naocznymi świadkami warunków życia, w jakich Pigmeje każdego dnia walczą o przetrwanie.
W tym samym czasie przybyli również ks. bp Jerzy Mazur z zespołem Komisji Misyjnej Konferencji Episkopatu Polski, który zaproponował pomoc w projekcie budowy nowych domów na rok 2020 – 2021. Także Biuro Misyjne Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych włączyło się w apostolat wobec grupy etnicznej Pigmejów do programu zbiórki funduszy. Kiedy pojawił się kryzys koronawirusa, diecezja sztokholmska podtrzymała inicjatywę uczulenia i zapobiegania chorobie Covid19.
W dystrybucji materiałów profilaktycznych animatorom projektu Pigmejów pomagali młodzi wolontariusze z grupy liderów utworzonej przez naszą wspólnotę w Gitega. Dziesięć wiosek, które skorzystały z hojności diecezji sztokholmskiej, było wdzięcznych za zaopatrzenie. Kryzys wywołany Covid19 nie zatrzymał jednak planów na trudny rok 2020. Wykonano wszystkie zaplanowane działania, a mianowicie: 4 warsztaty dla liderek na wsi (165 kobiet); budowa 54 nowych domów; odwiedzenie 37 szkół na rzecz pomocy 729 uczniom Pigmejów w przygotowaniu materiałów szkolnych; 443 rodziny Pigmejów otrzymały ubezpieczenie zdrowotne.
Teraz, po zakończeniu działań zaplanowanych na 2020 rok, zespół Pigmeje – Projekt idzie naprzód, zgodnie z naszym strategicznym planem w czterech aspektach – mieszkalnictwie, edukacji, ubezpieczeniach zdrowotnych i bezpieczeństwie żywnościowym. Pierwsza wioska Musenyi z 68 domami jest już zbudowana, ale wiele innych wiosek czeka na budowę. Następna wioska Kani, którą chcemy zbudować, ma około 150 rodzin mieszkających w szałasach. To ponad dwukrotnie więcej niż przez ostatnie dwa lata. Poza tym inne wioski wciąż czekają na swoją kolej.
W ramach programu edukacyjnego zespół postanowił co miesiąc przechodzić przez wsie i szkoły, aby zapobiec problemowi nieobecności dzieci Pigmejów w szkole i uniknąć problemu przerywania edukacji przed ukończeniem szkoły podstawowej. W przypadku problemów zdrowotnych w przyszłym roku projekt zapewnia karty ubezpieczeniowe dla wszystkich rodzin oraz proponuje pomoc animatorów w kierowaniu chorych Pigmejów do przychodni w ich strefach zamieszkania. Chcą, zgodnie z potrzebami i skutkami wywołanymi Covid 19, kontynuować program prewencyjny.
Jeśli chodzi o program bezpieczeństwa żywnościowego, w listopadzie właśnie rozpoczął się pierwszy projekt pożyczenia ziemi pod rolnictwo na rzecz Pigmejów, aby promować własną odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywnościowe w ich rodzinach i promować wśród nich mentalność rolniczą. Program podtrzymuje diecezja sztokholmska. Innym działaniem jest program „kozia solidarność” mający na celu edukację rodzin w zakresie hodowli i sadzenia drzew awokado w niektórych wioskach Musenyi.
Zaangażowanie karmelitów jest coraz większe, ponieważ konieczne jest pomoc ludziom z tej grupy etnicznej w ich środowisku, aby sami stali się aktywnymi uczestnikami ich integralnego procesu rozwoju.
Modlimy się za nich za wstawiennictwem św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Modlimy się za Was Dobrodziejów.
Tak więc wspólnota duchowa jest zawiązana. Jako karmelici bezpośrednio zaangażowani w ten program jesteśmy wdzięczni za wszelkie wsparcie duchowe i finansowe. Prosimy o nieustanną modlitwę, abyśmy odpowiedzieli ewangelicznie na rzeczywiste potrzeby dzieci Bożych.
Niech Was Bóg błogosławi
Wikariusz Regionalny Burundi i Rwanda o. Zachariasz Igirukwayo Karmelita bosy.
Za realizację projektu Pigmeje odpowiedzialny jest o. Maciej Jaworski, Hermes Nijimbere i Belancille Kanyamuneza.
Więcej na stronie: http://www.amahoro.pl/pygmies–projects.html